February 28

ԻՄ տատիկի Օրնանքները

Արևտ երկարի, ջրի պես երկար կյանք ունենաս, ծլես ծաղկես կանաչես, աստծո օրհնությունը քեզ, կյանքունդ ոչ մի վատ օր չտեսնես, աստված քեզ հետ, ճանապարհտ միշտ բաց լինի, Սիմոն ծերունի դառնաս, միշտ երջանիկ լինես:

February 27

Մայրենի

Աղբյուր

Հովհաննես Թումանյան

Սարի լանջին, ժայռի տակ,
Ջուր էր բըխում սառնորակ
Ու ցրվելով խոտերում
Իզուր ճահիճ էր դառնում։

Նրա առջև մի խոր գուշ
Շինեց հովիվն ու անուշ
Խաղ ասելով նա տարավ
Ջրեց հոտը իր ծարավ։

Պախրեն անցավ էն սարից`
Շոգից հանած չոր լեզուն,
Կուշտ-կուշտ խմեց աղբյուրից,
Ապա նայեց աստծուն։

Անցվորն եկավ տոթակեզ,
Սառն աղբյուրին որ հասավ,
Գըլխարկն առավ ու չոքեց՝
Խմեց, սիրտը հովացավ։

Ու տվավ իր օրհնանքը
Անցվոր մարդը էն բարի.
«Քո շինողի օր-կյանքը
Ջրի նման երկարի՜…»

Հարցեր և առաջադրանքներ

  1. Դու՛րս գրիր  անծանոթ բառերն ու օնլայն բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր։
  2. Աղբյուրը որտե՞ղից էր բխում:
  3. Ինչպիսի՞ն էր աղբյուրը:
  4. Առանձնացրո՛ւ բանաստեղծության քեզ համար ամենասիրելի քառատողը, նկարի՛ր ու վերնագրի՛ր:
  5. Փորձի՛ր բացատրել այս հատվածը:
    «Քո շինողի օր-կյանքը
    Ջրի նման երկարի՜…»
  6. Քո տատիկներից կամ պապիկներից հարցրու , թե ինչ օրհնանքներ գիտեն և գրի’ր քո բլոգում(կարող ես նաև ձայնագրել կամ տեսագրել  նրանց և նյութը տեղադրել):
February 27

Մաթեմատիկա 25.02.22

1.Հաշվի՛ր:

234×5=1170                   450:9=50

168×9=1512                          480:80=6

236×4=944                   120:40=3

415×2=830                               600:3=200

642×7=4494                  830:10=83

191×6=1136                  560:70=8

279×7=1936                  560:8=70

972×3=2916                  140:7=20

745×6=4470                   320:80=4

615×8=4920                    810:90=9

2.Արտահայտի՛ր նշված միավորով:

6կգ=6000   գ

3կգ= 3000  գ  

7կգ 200գ=7200   գ

8կգ 500գ=8500   գ

12տ= 12000  կգ

24տ=24000   կգ

50 մմ=5 սմ

70մմ=7  սմ

40սմ= 4  դմ

60սմ= 6  դմ

400սմ= 4  մ

600սմ=6   մ

8000 մ= 80  կմ

5000մ = 50  կմ

3.Հաշվի՛ր:

480:80+(54-240:60):50=480

640:(48:6)+70:(700:70)=670

90×9-50x(360-40×9)=373

360:(42:7)-80:80×60=674

24×0-0x56-0:56=675

360x(42-7×6)+87:1=329

4.Ո՞ր շարքի թվերն են դասավորված նվազման կարգով

1, 20, 140, 244, 797

111, 101, 3301, 313

141, 140, 102, 823

5283, 3222, 230, 219

5.Լուծի՛ր խնդիրները։

Ա․ 1 կգ խնձորն արժե 400 դրամ, իսկ 1 տանձը՝ 600 դրամ։ Որքա՞ն դրամ է պետք վճարել 4-ական կիլոգրամ խնձոր և տանձ գնելու համար:

Լուծում 

1)400×4=1600

2)600×4=2400

3)2400+1600=4000

Պատ`․4000

 Բ․ Նատալին ուներ 6000 դրամ: Նա գնեց 4 կգ ձմերուկ և 3 կիլոգրամ սեխ: Որքա՞ն դրամ մնաց Ռազմիկի մոտ, եթե մեկ կիլոգրամ ձմերուկն արժեր 80 դրամ իսկ մեկ կիլոգրամ սեխը՝ 120 դրամ:

Լուծում

1)80×4=320

2)120×3=360

3)360+320=680

4)6000-680=5320                          Պատ․5320՝

February 27

Մայրենի

Աղբյուր

Հովհաննես Թումանյան

Սարի լանջին, ժայռի տակ,
Ջուր էր բըխում սառնորակ
Ու ցրվելով խոտերում
Իզուր ճահիճ էր դառնում։

Նրա առջև մի խոր գուշ
Շինեց հովիվն ու անուշ
Խաղ ասելով նա տարավ
Ջրեց հոտը իր ծարավ։

Պախրեն անցավ էն սարից`
Շոգից հանած չոր լեզուն,
Կուշտ-կուշտ խմեց աղբյուրից,
Ապա նայեց աստծուն։

Անցվորն եկավ տոթակեզ,
Սառն աղբյուրին որ հասավ,
Գըլխարկն առավ ու չոքեց՝
Խմեց, սիրտը հովացավ։

Ու տվավ իր օրհնանքը
Անցվոր մարդը էն բարի.
«Քո շինողի օր-կյանքը
Ջրի նման երկարի՜…»

Հարցեր և առաջադրանքներ

  1. Դու՛րս գրիր  անծանոթ բառերն ու օնլայն բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր։  Գուշ-Աղբյուրի արջև դրած մեծ տաղտակ,  պախրեն-եղնիկ,  տոթակել- շատ տաք:
  2. Աղբյուրը որտե՞ղից էր բխում                                                                             Սարի լանջին ժայռի տակ
  3. Ինչպի սի՞ն էր աղբյուրը: Սառնորակ
  4. Առանձնացրո՛ւ բանաստեղծության քեզ համար ամենասիրելի քառատողը, նկարի՛ր ու վերնագրի՛ր:
  5. Փորձի՛ր բացատրել այս հատվածը:
    «Քո շինողի օր-կյանքը
    Ջրի նման երկարի՜…»                                                                                     Քո ստեղծողի կյանքը երկա՝ր լինի:                    
  6. Քո տատիկներից կամ պապիկներից հարցրու , թե ինչ օրհնանքներ գիտեն և գրի’ր քո բլոգում(կարող ես նաև ձայնագրել կամ տեսագրել  նրանց և նյութը տեղադրել):
February 22

Նամակ Աղվեսին

Բարև աղվես ինչու ես այդքան  խորամանկ կկվի երկու ձագերին վերցրեցիր կերար: Արի մեր դպրոց խելացի կդառնաս կսովորես կիմանաս ինչպես պետք է քեզ պահես: հետ էլ կգնաս ընկերներիդ   կսովորացնես  այն ինչ սովորեցիր մեր դպրոցում:

February 22

Չարի վերջը

Չարի վերջը

Հովհաննես Թումանյան

Լինում է մի սար,
Էն սարում մի ծառ,
Էն ծառում փչակ,
Փչակում մի բուն, 

Բնում երեք ձագ,
Ու վրեն Կըկուն։ 
– Կո՛ւկու, կո՛ւկու, իմ կուկուներ, 
Ե՞րբ պիտի դուք առնեք թևեր,
Թռչե՜ք, գնաք, 
Ուրախանաք…
Երգում էր մարիկ Կկուն. 
Մին էլ, ըհը՛, Աղվեսն եկավ.
– Էս սարը իմն է,
Էս ծառը իմն է, 
Ծառում փչակ կա,
Փչակում՝ մի բուն,
Էս ո՞վ է եկել
Տիրացել թաքուն։ 
Ախ դու Կկու, հիմա՛ր Կկու, 

Քանի՞ փոքրիկ ձագ ունես դու։
– Երեք հատ ձագ, աղա Աղվես։
– Երեք հատ ձագ ցույց կտամ քեզ։ 
Ու չե՞ս ասել, դու, անամոթ,
Մինը ծառա ղկես ինձ մոտ։ 

Ձգի շուտով մի հատը ցած, 
Թե չէ՝ կացինս հրեն սրած,
Գնամ բերեմ,
Ծառը կտրեմ…
– Վա՜յ, չկտրես,

Աստված սիրես,
Էս մինն ահա 
Տար քեզ ծառա, 
Միայն թե էդպես 
Մի ջնջիլ մեզ 

Բնով – տեղով,
Ամբողջ ցեղով։ 
Խնդրեց մարիկ Կկուն ու ձագերից մինը ձգեց ներքև։ 
Աղվեսը՝ հա՛փ, առավ գնաց։
– Վայ – վա՜յ, դու դո՜ւ, 

Իմ լավ կուկու.
Ո՞ր սև սարում, 
 Ո՞ր անտառում, 
Ո՞ր թփի տակ 
Կորար մենակ… 

– Վայ – վա՜յ, դու – դո՜ւ, 
Իմ խեղճ կուկու… 
Լաց էր լինում մարիկ Կկուն, մին էլ, ըհը՛, Աղվեսը ետ եկավ։
– Էս սարը իմն է, 

Էս ծառը իմն է,
Ծառում փչակ կա, 
Փչակում՝ մի բուն, 
Էս ո՞վ է եկել 
Տիրացել թաքուն։ 

Ախ դու Կկու, հիմար Կկու, 
Քանի՞ փոքրիկ ձագ ունես դու:
– Երկու հատ ձագ, աղա Աղվես:
– Երկու հատ ձագ ցույց կտամ քեզ:
Ա՛խ, չարամիտ դու ավազակ,

Ի՜նչ խաբար է, երկո՜ւ հատ ձագ.
Ի՜նչ, ուզում էս էստեղ զոռով
Լցնես ամբողջ կկուներո՞վ…

Ձգի շուտով մի հատը ցած,
Թե չէ՝ կացինս հրեն սրած,

Գնամ բերեմ,
Ծառը կտրեմ…
– Վա՜յ, չկտրես,
– Աստված սիրես,
– Էս էլ առ տար,

Ու թող դադար՝
Վերջինը գեթ
Մնա ինձ հետ…
Աղաչեց մարիկ Կկուն ու երկրորդ ձագն էլ ձգեց ներքև:
Աղվեսը՝ հա՛փ, էս էլ առավ ու գնաց:
–  Վայ – վա՜յ, վույ – վո՜ւյ,
Ընչի՞ համար
Եկա ես սար,
Բուն շինեցի,
Ձագ հանեցի…
Աղվեսն եկավ,
Տարավ, կերավ,
Երկու, երկու,
Կուկու… կուկու…
Լաց էր լինում մարիկ Կկուն:

Էս միջոցին – ղա՜, ղա՜, ղա՜, Ագռավն անց էր կենում
էն կողմերով: Լսեց Կկվի լացի ձայնը:
– Էդպես տխուր ու զարհուրիկ
Ի՞նչ ես լալիս, Կկու քուրիկ:
– Ինչպես չլամ, ա՛ սանամեր.
Աղվեսն եկավ էն սրտամեռ,
Գլխիս էսպես փորձանք բերավ,
Ձագուկներըս տարավ, կերավ:
– Վո՜ւյ իմ աչքին, անխելք Կըկու,

(2)

Ինչպես իզուր խաբվել ես դու
Սուտ խոսքերից չար Աղվեսի:
Ոն՜ց թե սարը իմն է՝ կասի:
Ո՞վ է տըվել էն լրբին սար.
Սարն ամենքիս է հավասար…
Ո՞վ կթողնի վեր կենա նա
Ամբողջ սարին գա տիրանա,
Անունը տա սրած կացնի,
Սրան-նրան սուտ վախեցնի,
Ու մինն էսօր, մյուսը – երեկ,
Ձագեր տանի, ուտի մեկ-մեկ…
Սև գրողի էն տարածին
Ո՞վ է տվել սրած կացին:
Մին էլ որ գա ու սպառնա,
Մի՛ վախենա, քշի գնա:
Էսպես ասավ Ագռավն ու թռավ գընաց:
Ահա կրկին
Աղվեսն եկավ:
– Էս սարը իմն է,
 Էս ծառը իմն է…
 Հազիվ էր ասել, Կկուն բնից գլուխը հանեց՝
– Սուտ ես ասում, դու խաբեբա,

Անխիղճ գազան, անկուշտ, ագահ:
Ո՞վ է տվել էստեղ քեզ սար,
Սարն ամենքիս է հավասար:
Ի՜նչ ես եկել սուտ տեր դարձել,
Ես էլ հիմար՝ ճիշտ եմ կարծել,

Ձագուկներըս տըվել եմ քեզ…
Կորի՛, գընա, դու չար Աղվես,
Հերիք ինչքան սուտ ես ասել.
Հիմի գիտեմ, չեմ վախում էլ.
Կացին չունես ծառը կտրես:

– Ո՞վ ասավ քեզ:
– Ագռավն ասավ:
– Ագռա՞վը, լա՜վ:
Ու Ագռավի վրա բարկացած Աղվեսը պոչը քաշեց, հեռացավ:
Գնաց մի դաշտում սուտմեռուկի տվավ, վեր ընկավ, իբրև թե սատկել է:
Ագռավն էլ կարծեց՝ իրավ սատկել է, թռավ եկավ վրեն իջավ, որ աչքերը հանի:
Աղվեսը՝ հա՛փ, հանկարծ բռնեց:
– Ղա՜-ղա՜, ղա՜-ղա՜,
Աղվես աղա…
 – Ա՛յ դու կռավան չարալեզու,
Ո՜նց թե Կկվին ասել ես դու,
Թե ես կացին չունեմ սրած…
Կացին չունե՜մ… դե՜ հիմի կա՛ց…
– Վա՜յ, քեզ մեղա,
Աղվես աղա,
Ես եմ ասել, չեմ ուրանամ,
Ինձ քրքըի, ինձ կեր հում-հում,
Տո՛ւր ինչ պատիժ սիրտդ կուզի,
Բայց մի վերջին խոսքս լսի:
Ես էն սարում, հենց դեմ ու դեմ,
Էնպես մի թանկ պահուստ ունեմ,
Որ չես գտնի դու քո օրում
Ոչ մի թառում կամ անտառում:
Ընչի՞ համար էն ահագին
Գանձը կորչի հողի տակին:
Արի գնանք, հանեմ տամ քեզ,
Էնքան ուտե՜ս, էնքան ուտե՜ս…
Թե չլինի ու սուտ դուրս գամ,
Ես հո էստեղ միշտ կամ ու կամ…

– Գնա՛նք, ասավ Աղվեսը:
Թե կլինի, շատ լավ,
թե չի լինի, էլի քեզ կուտեմ:
Գնացին: Վերևից թռչելիս
Ագռավը նկատել էր, որ մի թփում
պառկած էր գյուղացու շունը:
Աղվեսին տարավ, տարավ, դուրս բերավ ուղիղ էն թփի վրա:
– Ա՛յ, ասեց. էս թփումն է իմ պահուստը:
Աղվեսն ագահ վրա ընկավ թփին. շունը վեր թռավ, կոկորդից բռնեց ու դրեց տակին:
Աղվեսը խեղդվելով սկսավ խռխռալ.

Ա՜խ, ե՜ս… ա՜խ, ե՜ս…
Զգույշ Աղվես,
Փորձանքի մեջ
Ընկնեմ էսպե՜ս…
Ա՜խ, անիրա՜վ
Դու սև Ագռավ…
Ինչքան էլ որ լինիս զգույշ,
Չարի համար թե վաղ, թե ուշ,
Էդ է պահված, Աղվես աղա,
 Ղա՜, ղա՜, ղա՜, ղա՜…

Պատասխանեց Ագռավն ու թռավ: 

Հարցեր և առաջադրանքներ

  1. Անծանոթ բառերը բացատրի՛ր, օգտվի՛ր առցանց բառարանից:   զարհուրիկ-վախեցած,  աղա- կալվածատեր, խաբեբա-ստախոս:
  2. Քանի՞ հերոս կա հեքիաթում: Թվարկի՛ր նրանց անունները:  յոթ հերոս՝ աղվես, մարիկ կկու երեք ձագ կկու, ագռավ, շուն:                                         
  3. Գրի՛ր ընդգծված բառերի հականիշներն ու  հոմանիշները:  ուրախանաք-զվարճանալ  երջանկանալ-տխրել , փոքրիկ- պուճուր, պստիկ- մեծ, հիմար-անխելք-
  4. Նշի՛ր հեքիաթի ամենաուրախ հատվածը:
  5. Նշի՛ր հեքիաթի ամենատխուր հատվածը:
  6. Ինչպիսի՞ մայրիկ էր կկուն:   անխելք
  7. Ինչպիսի՞ն էր աղվեսը:  խորամանկ
  8. Աղվեսին նամակ գրի՛ր:    
  9. Կկվի անունից շանը նամակ գրի՛ր և շնորհակալություն հայտնի՛ր նրան:
  10. Նոր ավարտ հորինի՛ր հեքիաթի համար    
February 21

Թռչնատառեր 19.02.20.22թ




<!– /* Font Definitions */ @font-face {font-family:Sylfaen; panose-1:1 10 5 2 5 3 6 3 3 3; mso-font-charset:204; mso-generic-font-family:roman; mso-font-pitch:variable; mso-font-signature:67110535 0 0 0 159 0;} @font-face {font-family:Sylfaen; panose-1:1 10 5 2 5 3 6 3 3 3; mso-font-charset:204; mso-generic-font-family:roman; mso-font-pitch:variable; mso-font-signature:67110535 0 0 0 159 0;} @font-face {font-family:Calibri; panose-1:2 15 5 2 2 2 4 3 2 4; mso-font-charset:204; mso-generic-font-family:swiss; mso-font-pitch:variable; mso-font-signature:-520092929 1073786111 9 0 415 0;} /* Style Definitions */ p.MsoNormal, li.MsoNormal, div.MsoNormal {mso-style-unhide:no; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:””; margin-top:0cm; margin-right:0cm; margin-bottom:8.0pt; margin-left:0cm; line-height:107%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:”Calibri”,”sans-serif”; mso-fareast-font-family:Calibri; mso-bidi-font-family:”Times New Roman”; mso-ansi-language:EN-US; mso-fareast-language:EN-US;} a:link, span.MsoHyperlink {mso-style-priority:99; color:blue; mso-themecolor:hyperlink; text-decoration:underline; text-underline:single;} a:visited, span.MsoHyperlinkFollowed {mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; color:purple; mso-themecolor:followedhyperlink; text-decoration:underline; text-underline:single;} p.MsoListParagraph, li.MsoListParagraph, div.MsoListParagraph {mso-style-priority:34; mso-style-unhide:no; mso-style-qformat:yes; margin-top:0cm; margin-right:0cm; margin-bottom:8.0pt; margin-left:36.0pt; mso-add-space:auto; line-height:107%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:”Calibri”,”sans-serif”; mso-fareast-font-family:Calibri; mso-bidi-font-family:”Times New Roman”; mso-ansi-language:EN-US; mso-fareast-language:EN-US;} p.MsoListParagraphCxSpFirst, li.MsoListParagraphCxSpFirst, div.MsoListParagraphCxSpFirst {mso-style-priority:34; mso-style-unhide:no; mso-style-qformat:yes; mso-style-type:export-only; margin-top:0cm; margin-right:0cm; margin-bottom:0cm; margin-left:36.0pt; margin-bottom:.0001pt; mso-add-space:auto; line-height:107%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:”Calibri”,”sans-serif”; mso-fareast-font-family:Calibri; mso-bidi-font-family:”Times New Roman”; mso-ansi-language:EN-US; mso-fareast-language:EN-US;} p.MsoListParagraphCxSpMiddle, li.MsoListParagraphCxSpMiddle, div.MsoListParagraphCxSpMiddle {mso-style-priority:34; mso-style-unhide:no; mso-style-qformat:yes; mso-style-type:export-only; margin-top:0cm; margin-right:0cm; margin-bottom:0cm; margin-left:36.0pt; margin-bottom:.0001pt; mso-add-space:auto; line-height:107%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:”Calibri”,”sans-serif”; mso-fareast-font-family:Calibri; mso-bidi-font-family:”Times New Roman”; mso-ansi-language:EN-US; mso-fareast-language:EN-US;} p.MsoListParagraphCxSpLast, li.MsoListParagraphCxSpLast, div.MsoListParagraphCxSpLast {mso-style-priority:34; mso-style-unhide:no; mso-style-qformat:yes; mso-style-type:export-only; margin-top:0cm; margin-right:0cm; margin-bottom:8.0pt; margin-left:36.0pt; mso-add-space:auto; line-height:107%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:”Calibri”,”sans-serif”; mso-fareast-font-family:Calibri; mso-bidi-font-family:”Times New Roman”; mso-ansi-language:EN-US; mso-fareast-language:EN-US;} .MsoChpDefault {mso-style-type:export-only; mso-default-props:yes; font-family:”Calibri”,”sans-serif”; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:Calibri; mso-fareast-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:”Times New Roman”; mso-bidi-theme-font:minor-bidi; mso-fareast-language:EN-US;} .MsoPapDefault {mso-style-type:export-only; margin-bottom:10.0pt; line-height:115%;} @page WordSection1 {size:612.0pt 792.0pt; margin:72.0pt 54.0pt 72.0pt 54.0pt; mso-header-margin:36.0pt; mso-footer-margin:36.0pt; mso-paper-source:0;} div.WordSection1 {page:WordSection1;} @page WordSection2 {size:612.0pt 792.0pt; margin:72.0pt 54.0pt 72.0pt 54.0pt; mso-header-margin:36.0pt; mso-footer-margin:36.0pt; mso-columns:2 even 36.0pt; mso-paper-source:0;} div.WordSection2 {page:WordSection2;} @page WordSection3 {size:595.3pt 841.9pt; margin:2.0cm 42.5pt 2.0cm 3.0cm; mso-header-margin:35.4pt; mso-footer-margin:35.4pt; mso-paper-source:0;} div.WordSection3 {page:WordSection3;} /* List Definitions */ @list l0 {mso-list-id:1331714282; mso-list-type:hybrid; mso-list-template-ids:1983672334 67698703 67698713 67698715 67698703 67698713 67698715 67698703 67698713 67698715;} @list l0:level1 {mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; text-indent:-18.0pt;} @list l0:level2 {mso-level-number-format:alpha-lower; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; text-indent:-18.0pt;} @list l0:level3 {mso-level-number-format:roman-lower; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:right; text-indent:-9.0pt;} @list l0:level4 {mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; text-indent:-18.0pt;} @list l0:level5 {mso-level-number-format:alpha-lower; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; text-indent:-18.0pt;} @list l0:level6 {mso-level-number-format:roman-lower; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:right; text-indent:-9.0pt;} @list l0:level7 {mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; text-indent:-18.0pt;} @list l0:level8 {mso-level-number-format:alpha-lower; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; text-indent:-18.0pt;} @list l0:level9 {mso-level-number-format:roman-lower; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:right; text-indent:-9.0pt;} ol {margin-bottom:0cm;} ul {margin-bottom:0cm;} –>
Չարի վերջը
Հովհաննես Թումանյան

Լինում է մի սար,
Էն սարում մի ծառ,
Էն ծառում փչակ,
Փչակում մի բուն, 
Բնում երեք ձագ,
Ու վրեն Կըկուն։ 
– Կո՛ւկու, կո՛ւկու, իմ կուկուներ, 
Ե՞րբ պիտի դուք առնեք թևեր,
Թռչե՜ք, գնաք, 
Ուրախանաք…
Երգում էր մարիկ Կկուն. 
Մին էլ, ըհը՛, Աղվեսն եկավ.
– Էս սարը իմն է,
Էս ծառը իմն է, 
Ծառում փչակ կա,
Փչակում՝ մի բուն,
Էս ո՞վ է եկել
Տիրացել թաքուն։ 
Ախ դու Կկու, հիմա՛ր Կկու, 
Քանի՞ փոքրիկ ձագ ունես դու։
– Երեք հատ ձագ, աղա Աղվես։
– Երեք հատ ձագ ցույց կտամ քեզ։ 
Ու չե՞ս ասել, դու, անամոթ,
Մինը ծառա ղկես ինձ մոտ։ 
Ձգի շուտով մի հատը ցած, 
Թե չէ՝ կացինս հրեն սրած,
Գնամ բերեմ,
Ծառը կտրեմ…
– Վա՜յ, չկտրես,
Աստված սիրես,
Էս մինն ահա 
Տար քեզ ծառա, 
Միայն թե էդպես 
Մի ջնջիլ մեզ 
Բնով – տեղով,
Ամբողջ ցեղով։ 
Խնդրեց մարիկ Կկուն ու ձագերից մինը ձգեց ներքև։ 
Աղվեսը՝ հա՛փ, առավ գնաց։
– Վայ – վա՜յ, դու – դո՜ւ, 
Իմ լավ կուկու.
Ո՞ր սև սարում, 
 Ո՞ր անտառում, 
Ո՞ր թփի տակ 
Կորար մենակ… 
– Վայ – վա՜յ, դու – դո՜ւ, 
Իմ խեղճ կուկու… 
Լաց էր լինում մարիկ Կկուն, մին էլ, ըհը՛, Աղվեսը ետ եկավ։
– Էս սարը իմն է, 
Էս ծառը իմն է,
Ծառում փչակ կա, 
Փչակում՝ մի բուն, 
Էս ո՞վ է եկել 
Տիրացել թաքուն։ 
Ախ դու Կկու, հիմար Կկու, 
Քանի՞ փոքրիկ ձագ ունես դու:
– Երկու հատ ձագ, աղա Աղվես:
– Երկու հատ ձագ ցույց կտամ քեզ:
Ա՛խ, չարամիտ դու ավազակ,
Ի՜նչ խաբար է, երկո՜ւ հատ ձագ.
Ի՜նչ, ուզում էս էստեղ զոռով
Լցնես ամբողջ կկուներո՞վ…



Ձգի շուտով մի հատը ցած,
Թե չէ՝ կացինս հրեն սրած,
Գնամ բերեմ,
Ծառը կտրեմ…
– Վա՜յ, չկտրես,
– Աստված սիրես,
– Էս էլ առ տար,
Ու թող դադար՝
Վերջինը գեթ
Մնա ինձ հետ…
Աղաչեց մարիկ Կկուն ու երկրորդ ձագն էլ ձգեց ներքև:
Աղվեսը՝ հա՛փ, էս էլ առավ ու գնաց:
–  Վայ – վա՜յ, վույ – վո՜ւյ,
Ընչի՞ համար
Եկա ես սար,
Բուն շինեցի,
Ձագ հանեցի…
Աղվեսն եկավ,
Տարավ, կերավ,
Երկու, երկու,
Կուկու… կուկու…
Լաց էր լինում մարիկ Կկուն:
Էս միջոցին – ղա՜, ղա՜, ղա՜, Ագռավն անց էր կենում
էն կողմերով: Լսեց Կկվի լացի ձայնը:
– Էդպես տխուր ու զարհուրիկ
Ի՞նչ ես լալիս, Կկու քուրիկ:
– Ինչպես չլամ, ա՛ սանամեր.
Աղվեսն եկավ էն սրտամեռ,
Գլխիս էսպես փորձանք բերավ,
Ձագուկներըս տարավ, կերավ:
– Վո՜ւյ իմ աչքին, անխելք Կըկու,


(2)
Ինչպես իզուր խաբվել ես դու
Սուտ խոսքերից չար Աղվեսի:
Ոն՜ց թե սարը իմն է՝ կասի:
Ո՞վ է տըվել էն լրբին սար.
Սարն ամենքիս է հավասար…
Ո՞վ կթողնի վեր կենա նա
Ամբողջ սարին գա տիրանա,
Անունը տա սրած կացնի,
Սրան-նրան սուտ վախեցնի,
Ու մինն էսօր, մյուսը – երեկ,
Ձագեր տանի, ուտի մեկ-մեկ…
Սև գրողի էն տարածին
Ո՞վ է տվել սրած կացին:
Մին էլ որ գա ու սպառնա,
Մի՛ վախենա, քշի գնա:
Էսպես ասավ Ագռավն ու թռավ գընաց:
Ահա կրկին
Աղվեսն եկավ:
– Էս սարը իմն է,
 Էս ծառը իմն է…
 Հազիվ էր ասել, Կկուն բնից գլուխը հանեց՝
– Սուտ ես ասում, դու խաբեբա,
Անխիղճ գազան, անկուշտ, ագահ:
Ո՞վ է տվել էստեղ քեզ սար,
Սարն ամենքիս է հավասար:
Ի՜նչ ես եկել սուտ տեր դարձել,
Ես էլ հիմար՝ ճիշտ եմ կարծել,
Ձագուկներըս տըվել եմ քեզ…
Կորի՛, գընա, դու չար Աղվես,
Հերիք ինչքան սուտ ես ասել.
Հիմի գիտեմ, չեմ վախում էլ.
Կացին չունես ծառը կտրես:
– Ո՞վ ասավ քեզ:
– Ագռավն ասավ:
– Ագռա՞վը, լա՜վ:
Ու Ագռավի վրա բարկացած Աղվեսը պոչը քաշեց, հեռացավ:
Գնաց մի դաշտում սուտմեռուկի տվավ, վեր ընկավ, իբրև թե սատկել է:
Ագռավն էլ կարծեց՝ իրավ սատկել է, թռավ եկավ վրեն իջավ, որ աչքերը հանի:
Աղվեսը՝ հա՛փ, հանկարծ բռնեց:
– Ղա՜-ղա՜, ղա՜-ղա՜,
Աղվես աղա…
 – Ա՛յ դու կռավան չարալեզու,
Ո՜նց թե Կկվին ասել ես դու,
Թե ես կացին չունեմ սրած…
Կացին չունե՜մ… դե՜ հիմի կա՛ց…
– Վա՜յ, քեզ մեղա,
Աղվես աղա,
Ես եմ ասել, չեմ ուրանամ,
Ինձ քրքըի, ինձ կեր հում-հում,
Տո՛ւր ինչ պատիժ սիրտդ կուզի,
Բայց մի վերջին խոսքս լսի:
Ես էն սարում, հենց դեմ ու դեմ,
Էնպես մի թանկ պահուստ ունեմ,
Որ չես գտնի դու քո օրում
Ոչ մի թառում կամ անտառում:
Ընչի՞ համար էն ահագին
Գանձը կորչի հողի տակին:
Արի գնանք, հանեմ տամ քեզ,
Էնքան ուտե՜ս, էնքան ուտե՜ս…
Թե չլինի ու սուտ դուրս գամ,
Ես հո էստեղ միշտ կամ ու կամ…
– Գնա՛նք, ասավ Աղվեսը:
Թե կլինի, շատ լավ,
թե չի լինի, էլի քեզ կուտեմ:
Գնացին: Վերևից թռչելիս
Ագռավը նկատել էր, որ մի թփում
պառկած էր գյուղացու շունը:
Աղվեսին տարավ, տարավ, դուրս բերավ ուղիղ էն թփի վրա:
– Ա՛յ, ասեց. էս թփումն է իմ պահուստը:
Աղվեսն ագահ վրա ընկավ թփին. շունը վեր թռավ, կոկորդից բռնեց ու դրեց տակին:
Աղվեսը խեղդվելով սկսավ խռխռալ.
Ա՜խ, ե՜ս… ա՜խ, ե՜ս…
Զգույշ Աղվես,
Փորձանքի մեջ
Ընկնեմ էսպե՜ս…
Ա՜խ, անիրա՜վ
Դու սև Ագռավ…
Ինչքան էլ որ լինիս զգույշ,
Չարի համար թե վաղ, թե ուշ,
Էդ է պահված, Աղվես աղա,
 Ղա՜, ղա՜, ղա՜, ղա՜…
Պատասխանեց Ագռավն ու թռավ: 

Հարցեր և առաջադրանքներ
 
1.      Անծանոթ բառերը բացատրի՛ր, օգտվի՛ր առցանց բառարանից:   զարհուրիկ-վախեցած,  աղա- կալվածատեր   գյուղացի, խաբեբա-ստախոս
2.      Քանի՞ հերոս կա հեքիաթում: Թվարկի՛ր նրանց անունները:  յոթ հերոս՝ աղվես, մարիկ կկու երեք ձագ կկու, ագռավ, շուն:                                         
3.      Գրի՛ր ընդգծված բառերի հականիշներն ու  հոմանիշները:  ուրախանաք-զվարճանալ  երջանկանալ-տխրել , փոքրիկ- պուճուր, պստիկ- մեծ խոշոր, հիմար-անխելք- խելացի
4.      Նշի՛ր հեքիաթի ամենաուրախ հատվածը:
5.      Նշի՛ր հեքիաթի ամենատխուր հատվածը:
6.      Ինչպիսի՞ մայրիկ էր կկուն:  բարի
7.      Ինչպիսի՞ն էր աղվեսը:  խորամանկ
8.      Աղվեսին նամակ գրի՛ր:    
9.      Կկվի անունից շանը նամակ գրի՛ր և շնորհակալություն հայտնի՛ր նրան:
10.  Նոր ավարտ հորինի՛ր հեքիաթի համար
February 21

Թռչնատառեր 19.02.20.22թ

Մեր ոսկեղենիկ մայրենի լեզուն

 Հայերենը  աշխարհի հնագույն լեզուներից է։ Նրա ձևավորումը համընկնում է հայ ժողովրդի կազմավորմանը և գալիս է շատ հին  ժամանակներից։ Հնում մի շարք ժողովուրդներ մեզ անվանել են արմեններ, իսկ մեր երկիրը`  Արմենիա։ Այս անվանումը հետագայում տարածվել է աշխարհի շատ լեզուներում։ Իսկ մեր ժողովրդի հայ ինքնանվանումը կապվում է Հայկ Նահապետ անվան հետ։ Անցնելով պատմական զարգացման երկարատև ընթացք՝ հայերենը միշտ էլ եղել է աշխարհի առաջավոր լեզուների շարքում և համընթաց է քայլել ժամանակին։

Հայերեն այբուբենը ստեղծվել է  405 կամ 406 թվականներին։ Հայկական գրային համակարգը՝ 36 տառից բաղկացած հայերենի այբուբենը, ստեղծել է  Մեսրոպ Մաշտոցը:

Հայոց գրերը ստեղծելու նպատակով Մեսրոպ Մաշտոցն իր աշակերտների հետ ճանապարհ է ընկնում Ասորիքի ԱմիդԵդեսիա և Սամոսատ քաղաքները, ուսումնասիրում օտարալեզու մատյանները, խորհրդակցում ասորի և հույն գիտունների հետ և  405 թվականին ստեղծում հայոց գրերը։ Ըստ ավանդության՝ նա մի պահ հայացքը թեքել է այն մագաղաթի վրայից, որի վրա գրում էր, և նկատում է մի ձեռք (Աստծո ձեռքը), որը ձախից աջ գրում էր այբուբենի տառերը։ Գյուտից հետո Մաշտոցը գնում է Սամոսատ, որտեղ հանձնարարում է Հռոփանոս անունով մի հույն գեղագրի ձևավորել իր ստեղծած տառերը։ Այնտեղ էլ նա թարգմանել է «Առակաց գրքից»   առաջին հայերեն նախադասությունը՝

Ճանաչել զիմաստութիւն և զխրատ, իմանալ զբանս հանճարոյ – Ճանաչել իմաստությունը և խրատը, իմանալ հանճարի խոսքերը

Նոր այբուբենի 36 տառերը լիովին արտահայտում էին հայերենի հնչյունական համակարգը։ Դեռևս Ասորիքում Մաշտոցն ու նրա աշակերտները սկսում են թարգմանել «Աստվածաշնչի»  որոշ հատվածներ։

Մեր Այբուբենը, կրելով չնչին փոփոխություն (և, օ, ֆ տառերի հավելում), մինչ այժմ չի կորցրել իր արդիականությունը։ Ըստ Կորյունի՝«Մաշտոցին «Աստծված  իսկապես պարգևեց գրեր ստեղծելու բախտը, և նա իր սուրբ աջով ծնունդ տվեց հայոց տառերին»։

Մեծերը հայոց լեզվի մասին

Բավական չէ ազգասեր ու հայրենասեր լինելը, պետք է մի քիչ էլ լեզվասեր լինել, պետք է սիրել, պաշտել, գգվել հարազատ մոր հարազատ լեզուն. այս սերը միայն կբանա մեր առջև մեր լեզվի անհատնում ճոխությունը, նրա նրբությունը և քաղցրությունը։

                                                                                                     Ղազարոս Աղայան

Իր մայրենի լեզուն վատ իմացողը կես մարդ է, չիմացողը՝ թշվառ, ծառից ընկած մի տերև, որ տատանվում է ամեն մի պատահական քամուց…

Ստեփան Զորյան

Մայրենի լեզվի բառերը մենք զգում ենք, ապրում, իսկ օտար լեզվինը՝ սովորում, հասկանում, հիշում…

                                                                                                                                    Ստեփան Զորյան

Աստծո հետ խոսելու միակ լեզուն հայերենն է:

Ջորջ Բայրոն

Այո,մեր նախնիները մեզ և աշխարհին փոքր ժառանգություն չեն կտակել: Բայց մենք պիտի հասկանանք և հասկանալով չմոռանանք երբեք,որ մեր ժառանգության մեծագույն գանձը մեր լեզուն է:

Պարույր Սևակ

Շատ լեզուների իմացությամբ հպարտանալու իրավունք չունի նա, ով չգիտի իր մայրենին…

                                                                                                                                         Ջորջ Բայրոն

Հայերենը՝ իբրև Արարատյան լեզու, կոչվում է «Աղոթքի լեզու», այն աստվածային ճոխ ու աննման լեզու է:

                                                                                           Ջորջ Բայրոն (անգլիացի բանաստեղծ)

Ճոխ է հայոց լեզուն, և կվարձատրվի նա, ով կուսումնասիրի այն…

                                                                                                                            Ղևոնդ Ալիշան

Գրաբարը…. ոսկի է, դա լեզու չէ, այլ երկնային երաժշտություն, պերճություն, ուժ,ճկունություն, այդ ամենը նոր եմ սկսում զգալ: Եվ ինչպիսի ձախորդությունների էլ հանդիպեմ, և որքան էլ ինձ համար դժվար լինի, ես պատրաստ եմ ամեն ինչի, միայն թե իրագործեմ երազանքս` կատարելապես ուսումնասիրեմ այդ արքայական լեզուն:

                                                                                                                        Հովհաննես Թումանյան

  Մայրենի լեզվի բառերը մենք զգում ենք, ապրում, իսկ օտար լեզվինը՝ սովորում, հասկանում, հիշում…

Ավ. Իսահակյան

Մեր լեզուն բարձր լեռներից և խորունկ ձորերից ծնված լեզու է՝ բարձունքների ու խորությունների լեզու:

Ավետիք Իսահակյան
Հայերենը, իբրև Արարատյան լեզու, կոչվում է ” Աղոթքի լեզու”, այն աստվածային ճոխ ու աննման լեզու է: